Poznaj Roztocze i jego atrakcje

Magiczne Roztocze

Niezwykły klimat, miasteczka o ciekawej historii i cennych zabytkach, piękne krajobrazy oraz cisza i spokój to wszystko składa się na wyjątkowość tego miejsca. Wizytówką Roztocza jest przede wszystkim przyroda, unikatowa na skalę europejską. Zróżnicowana budowa krajobrazu jaka tu występuje zdecydowała o różnorodności tutejszej fauny i flory. Region może być dumny z czystych rzek, z których najważniejsze to Wieprz i Tanew. Masz wolny weekend, a pogoda za oknem zachęca do spędzenia czasu na świeżym powietrzu? Zabierz rodzinę, przyjaciół i odkryj Roztocze!

Niezwykła kraina geograficzna

Roztocze to pasmo wzgórz, ciągnące się od Kraśnika aż po Lwów, które tworzy niezwykłą krainę geograficzną. Jest to miejsce, które oddziela Wyżynę Lubelską i Wyżynę Wołyńską od Kotliny Sandomierskiej i Kotliny Naddniestrzańskiej. Ze względu na bogatą florę i faunę utworzono tu Roztoczański Park Narodowy (słynący ze stawów Echo), Parki Krajobrazowe (np. Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej) oraz rezerwaty (m.in. Sołokija, Piekiełko, Nad Tanwią czy też Czartowe Pole).

Piękne Roztocze

Co warto zobaczyć na roztoczu?

Jest to miejsce malownicze i tak różnorodne, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Idealne dla osób szukających ucieczki od miejskiego zgiełku, tu odnajdą ciszę, spokój i o wiele więcej słońca niż w innym regionie kraju (Roztocze to najbardziej nasłoneczniony region Polski). Dla tych co wolny czas uwielbiają spędzać aktywnie czeka tu 1000 km szlaków pieszych i rowerowych oraz spływy kajakowe. A na tych, którzy cenią sobie piękne widoki i lubią odkrywać historię odwiedzanych miejsc czekają drewniane skarby architektury i słynące z cudów kapliczki i sanktuaria oraz Szumy na Tanwi, które zostały uznane za jeden z 7 cudów polskiej przyrody.

Gmina Zwierzyniec
Widok z Bukowej Góry na miejscowość Sochy

Na pasjonatów fotografii czeka Roztoczański Park Narodowy i ponad 30 rezerwatów. A na wszystkich odwiedzających Roztocze czeka tu powietrze aromatycznych sosnowych lasów, które wpływa na nasze samopoczucie i zdrowie, oraz zdrowa i smaczna kuchnia, której można spróbować podczas organizowanych wydarzeń kulturalnych.

Rowerowe Roztocze

Roztocze to raj dla rowerzystów. Nie bez powodów rocznie przybywa nas tu około 60 tysięcy. A wszystko to dzięki sieci szlaków rowerowych rozciągniętych po całym regionie, która łączy wszystkie najchętniej odwiedzane miejsca. Ta forma zwiedzania Roztocza staje się coraz popularniejsza, ponieważ daje możliwość odwiedzenia i zwiedzenia kilku miejsc dziennie. Jednak mimo tego udogodnienia, aby objechać i zobaczyć jak najwięcej najlepiej wygospodarować sobie tydzień przeznaczony tylko na Roztocze. W tym czasie bez zbędnego pośpiechu i mapą w ręku uda się każdemu odkryć wszystkie uroki regionu.

Roztocze Rowerem

Polecamy Centralny Szlak Rowerowy Roztocza, który prowadzi do Kraśnika przez Zwierzyniec, Józefów i Susiec do granicy w Hrebennem i dalej do Lwowa. Szlak doceniony nie tylko przez turystów, ale również przez National Geographic, który uznał go za trzeci najbardziej interesujący szlak rowerowy w Polsce oraz przez Polską Organizację Turystyczną, która szlak uznała za najlepszy produkt turystyczny w 2004 roku. Dodatkowo trasa centralnego szlak pokrywa się częściowo z popularną trasą rowerową Polski Wschodniej Green Velo, co daje możliwość dotarcia na roztocze z Mazur czy Bieszczad.

Roztocze - znak Green Velo

Za rowerową stolicę Roztocza uznany został Józefów. A wszystko to dzięki dynamicznie rozwijającej się Józefowskiej Kawalerii Rowerowej. To ona od lat zajmuje się organizacją rajdów i wypraw na Roztoczu Środkowym, m.in.: Majówka Rowerowa, Roztocze Tour czy Złota jesień na Roztoczu z Radiem Lublin. W ciągu ostatnich lat działalności zorganizowanych zostało kilkadziesiąt rajdów rowerowych, w których brało udział kilka tysięcy osób.

Roztocze Wschodnie kojarzone jest z Międzynarodowym Rajdem Rowerowym Lubycza Królewska – Rawa Ruska, a Roztocze zachodnie z Ogólnopolskim Rajdem Rowerowym “Jastrzębia Zdebrz”. Sprinterzy mogą wykazać się w organizowanej Czasówce Tomaszów – Susiec – Tomaszów, a pasjonaci MTB spotykają się w ramach forum Roztocze MTB. Poza organizowanymi rajdami rowerowymi o popularności pasji rowerowej na Roztoczu świadczą liczne grupy, w które łączą się mieszkańcy.

Roztocze na rowerze

Dla osób, które chętnie wybrałby się na rowerowe zwiedzanie Roztocza, ale na przeszkodzie stoi brak roweru lub problem z jego transportem, mamy dobre wieści! W sezonie funkcjonują tu wypożyczalnie rowerów. Koszt całodziennego korzystania z roweru to ok 15-20 zł. Dodatkowo wielu kwaterodawców udostępnia swoim gościom rowery bez dodatkowych opłat.

Kajakowe roztocze

Pieszo, rowerem a może kajakiem? Rzeki na Roztoczu sprawdzają się idealnie jako miejsce na kajakowe szaleństwo. Największą popularnością i uznaniem cieszą się spływy na rzekach Tanew i Wieprz. Lecz to nie jedyne rzeki, na których można spróbować swoich sił w tym sporcie. Kajakarzy spotkamy również na rzekach Łada i Pora, czy w Tyszowcach na rzece Huczwie.

Spływy organizowane są przez specjalizujące się w tym firmy, które oferują kilkugodzinne, całodniowe lub nawet kilkudniowe wyprawy. Niektóre odcinki spływu wymagają tzw. przenoski, związane z różnymi utrudnieniami na trasie. Najczęściej wybieranymi trasami spływów kajakowych są:

Tanew

  • Narol – Rebizanty. Długość 15-18 km, czas spływu ok 6-7 godzin
  • Borowe Młyny – Osuchy. Długość 15 -18 km, czas spływu ok 6 godzin
  • Osuchy – Króle Stare. Długość 22-25 km, czas spływu 5-6 godzin – Łatwa trasa rodzinna
  • Króle Stare – Harasiuki. Długość 27 km. Czas spływu 6-7 godzin
  • Harasiuki – Ulanów. Długość 21 km. Czas spływu ok 5 godzin

Wieprz

  • Hutki – Guciów. Długość 10 km, czas spływu ok 5-7 godzin. Trasa z licznymi przenoskami
  • Obrocz – Zalew Rudka w Zwierzyńcu. Długość trasy 7 km, czas spływu 2 godziny
  • Zalew Rudka – Zwierzyniec – Bagno. Długość trasy 4 km, czas spływu ok 1,5 godziny
  • Bagno – Turzyniec – Żurawnica. Długość trasy 5 km, czas spływu ok 1,5 godziny
  • Żurawnica – Brody. Długość trasy 5 km, czas spływu ok 1 godzina
  • Brody – Szczebrzeszyn. Długość trasy 4 km, czas spływu ok 1 godzina
  • Szczebrzeszyn – Klemensów – Nielisz. Długość trasy ok 21 km, czas spływu ok 5 godzin

Trasy spływów kajakowych różnią się od siebie pod względem długości, trudności i zostały dostosowane do umiejętności i wieku kajakarzy – amatorów. Podczas spływu w wyznaczonych miejscach można zatrzymać się aby zregenerować siły lub posilić się przed dalszą drogą.

Roztocze kajaki

Wszystkim doświadczonym kajakarzom proponujemy udział w spływach kajakowych o wieloletniej tradycji, której mogą uczestniczyć turyści – kajakarze indywidualni, grupy młodzieży szkolnej pod opieką dorosłych lub wychowawców, grupy klubowe. Są to imprezy o średnim stopniu trudności, każdy uczestnik dziennie do pokonania ma od kilkunastu do ok 30 km. Aby wziąć udział wymagany jest dobry stan zdrowia, który umożliwia uprawianie turystyki kajakowej.

Uczestnicy mają do wyboru różne formy rywalizacji (zawody, konkursy, obserwacje na trasie) startująć indywidualnie lub dróżynowo. Każdy z nich może korzystać z własnego sprzętu lub ze sprzętu organizatora (za opłatą, trzeba też pamiętać że ilość sprzętu ograniczona). Ze strony organizatorów zapewniona jest pomoc instruktorów kajakarstwa, przewodników turystycznych w miejscach zwiedzania oraz opieka medyczno – sanitarna. Za udział w imprezie uczestnicy otrzymają okolicznościowe pamiątki i wydawnictwa oraz punkty na odznaki kajakarskie.

Szczebrzeszyn – Miejsce gdzie brzmi chrząszcz

Jest jednym z najstarszych miast Roztocza, które znajduje się na skraju doliny rzeki Wieprz przy drodze łączącej Zwierzyniec – Zamość. Nazwa miasta z pewnością każdemu kojarzy się z wierszem Jana Brzechwy “ W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie…” i słusznie! Dlatego też w mieście można odnaleźć dwa pomniki chrząszcza, jeden drewniany przy źródle na Błoniu, a drugi dwumetrowy, odlany z mosiądzu w samym centrum miasta pod ratuszem.

Chrząszcz w Szczebrzeszynie
Chrząszcz w Szczebrzeszynie

Poza chrząszczem podziwiać tu można liczne skarby architektury sakralnej. Pierwsze z nich zobaczyć można tuż przy rynku, gdzie znajdują się dwa kościoły katolickie, które pochodzą z początku XVII wieku, pod wezwaniem Św. Mikołaja Biskupa i Św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Obie budowle reprezentują renesans lubelski, a zostały ufundowane przez ordynacje Zamojskich. Kolejną wyróżniającą się świątynią jest jedna z najstarszych w Polsce murowanych cerkwi prawosławnych pod wezwaniem Zaśnięcia Bogurodzicy. Dowodem na wielokulturowość miasta jest dawna synagoga z początku XVII wieku, w której obecnie znajduje się Miejski Dom Kultury.

Tylko tu można znaleźć się w Piekiełku – jest to sieć głębokich lecz malowniczych wąwozów lessowych. Miejsce to swoja nazwę zawdzięcza trudnemu do pokonania labiryntowi wąwozowych ścieżek pieszych jak i rowerowych. Jest to największa atrakcja Szczebrzeszyńskiego Parku Krajobrazowego.

Leśna droga na Roztoczu

Malownicze tereny sprzyjają rozwojowi turystyce zarówno pieszej jaki rowerowej. A wszystko to zasługą szlaków przebiegających przez gminę, m.in centralny szlak rowerowy Roztocza, Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo, czerwony szlak Partyzancki. Popularne są również imprezy rekreacyjno – sportowe, Nordic Walking, rajdy piesze i rowerowe. Poza turystyką rozwija się tu również życie kulturalne miasta, wszystko dzięki licznym imprezom, festiwalom. Najważniejszym z nich są Dni Chrząszczowego Grodu. Odbywają się tu również festiwale: “Rozśpiewany Chrząszcz”, Wymowy Polskiej im. Jana Brzechwy, Śladami Singera, Eurofolk oraz liczne wystawy plastyczne.

Zwierzyniec – Miasto ogród

Zwierzyniec, nazywany też Perłą Roztocza lub Miastem – Ogrodem. Znajduje się nad rzeką Wieprz wśród lasów Roztoczańskiego Parku Narodowego, co sprawia, że jest to idealne miejsce do wypoczynku. Historia miasta sięga schyłku XVI wieku, kiedy to tereny te zostały włączone do Ordynacji Zamojskiej przez Jana Zamojskiego, który rozpoczął tu budowę rezydencji. Dzięki temu dziś w Zwierzyńcu można podziwiać wiele cennych skarbów kultury, m.in: barokowy “Kościół na wodzie” z fresakmi Łukasza Smuglewicza, zabytkowy Browar z 1806 roku, klasycystyczne budynki Zarządu Ordynacji Zamojskiej i Pałac Plenipotenta.

Zwierzyniec Kościół na wodzie
Zwierzyniec Kościół na wodzie

Dzięki rosnącemu zainteresowaniu turystów wypoczynkiem w Zwierzyńcu, co roku powiększa się oferta turystyczna. Powstają nowe kwatery i obiekty gastronomiczne. Coraz większą popularnością cieszą się spływy kajakowe po rzece Wieprz, pod okiem profesjonalistów. Równie popularne są trasy rowerowe, dzięki którym w aktywny sposób można podziwiać piękno natury. To właśnie przez Zwierzyniec przebiega trasa Centralnego Szlaku Rowerowego Roztocza oraz Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo. Brak roweru przestaje być wymówką, ponieważ działają tu wypożyczalnie rowerów jak i sprzętu wodnego. A na miłośników kąpieli wodnych i słonecznych czeka kąpielisko stworzone na Stawach Echo.

Zwierzyniecki Park Środowiskowy to idealne miejsce dla zwolenników aktywnego spędzania czasu wolnego. Zarówno dla turyści jak i mieszkańcy do swojej dyspozycji mają teren sportowo – rekreacyjny ( z kortem tenisowym, boiskiem wielofunkcyjnym, rampą skate park oraz placem zabaw dla najmłodszych), oraz kompleks ogólnodostępnych boisk sportowych “Orlik”, który znajduje się przy ul. Armii Krajowej. W ostatnim czasie powstały tu nowe oświetlone alejki, dzięki którym spacerować można o każdej porze, oraz amfiteatr, w którym latem organizowane są koncerty i imprezy plenerowe.

Stawy Echo w Zwierzyńcu
Stawy Echo w Zwierzyńcu, fot. Małgorzata Wszoła‎

Dużą popularnością cieszy się również układ wodno – pałacowy tzw. “Zwierzyńczyk”, który stał się jednym z ulubionych miejsc spacerowych mieszkańców i turystów. W zabytkowa części parku z Kościołem na w Wodzie uległa pewnym zmianom. Pojawił się most z drewnianą balustradą, stworzono deptak z przybrzeżnymi platformami i wyjątkowymi pawilonami wystawienniczo – handlowymi. To w tym miejscu, każdego roku 21 maja odbywają się uroczystości ku czci św. Jana Nepomucena, połączone z odpustem i procesją “na wodzie” wokół położonej na wyspie świątyni.

Krasnobród – Roztoczańska Częstochowa

Krasnobród znajduje się w dolinie rzeki Wieprz. Zachwyca turystów pięknymi krajobrazami oraz bogactwem przyrody. Na każdego odwiedzającego to miejsce czekają liczne wąwozy, zalesione wzgórza, słoneczna plaża nad zalewem oraz krystalicznie czysta woda bijąca ze źródeł znajdujących się na terenie Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego.

Krasnobrod - atrakcje turystyczne

Jest to miejsce, gdzie każdy zwiedzający znajdzie coś dla siebie. Na poszukujących miejsca idealnego do wypoczynku czeka zalew kąpieliskowy, którego rozmiary przekraczają 21 ha. A wokół niego promenada, którą można udać się na spacer. Znajdziemy tu bazę gastronomiczną, wypożyczalnię sprzętu wodnego, a miłośnicy wędkowania idealne miejsca na połów. Dodatkowo czeka tu wyspa pełna wodnych atrakcji oraz park linowy, w którym każdy może sprawdzić swoją sprawność i umiejętności. Od 2002 roku Krasnobród stał się uzdrowiskiem. Sanatorium Rehabilitacyjne im. Janusza Korczaka mieści się w dawnym Pałacu Leszczyńskich. Przeznaczone dla osób ze schorzeniami, m.in.: układu ruchu, układu nerwowo – mięśniowego oraz układu oddechowego.

“Roztoczańska Częstochowa” tak też nazywane jest to miasto, a wszystko za sprawą obrazu Matki Bożej Krasnobrodzkiej, dzięki której na przestrzeni wieków dokonało się wiele cudów. Jednym z nich było cudowne uzdrowienie Marysieńki, żony króla Jana III Sobieskiego. W podziękowaniu za odzyskane zdrowie ufundowano kościół, które obecnie jest głównym Sanktuarium Maryjnym w Diecezji Zamojsko – Lubaczowskiej. Tuż za kościołem znajduje się kalwaria krasnobrodzka, gdzie w modrzewiowym lasku postawiono stacje Drogi Krzyżowej.

Krasnobrod - sanktuarium
Sanktuarium, fot. Parafia Nawiedzenia NMP

W Krasnobrodzie powstało kilka muzeów: Muzeum Maryjne – na terenie byłego klasztoru Ojców Dominikanów, Muzeum Wsi Krasnobrodzkiej – znajdujące się na podwórzu parafialnym oraz Muzeum Wieńców Dożynkowych – stworzone w modrzewiowym spichlerzu. Podczas zwiedzania malowniczych terenów warto zobaczyć Kaplicę św. Rocha, która znajduje się miejscu zwanym Zagóra, otoczona licznymi drzewami, jak również warto przejść się do Kaplicy na wodzie, gdzie można napić się wody z cudownego źródełka znajdującego się pod kaplicą, słynącej z leczniczych właściwości.

Krasnobród - kamieniolom
Kamieniołom

Na aktywnych turystów czekają tu ścieżki spacerowe oraz szlaki rowerowe. Istnieje możliwość wypożyczenia roweru lub kijków do nordic walking, dzięki którym można swobodnie odkrywać okolice. Dla miłośników sztuki idealnym miejscem będzie “Galeria Szur” oraz galeria sztuki ludowej w Majdanie Wielkim. Kochający muzykę mają szansę wysłuchać Letnich Międzynarodowych Koncertów Organowych, które odbywają się w krasnobrodzkim kościele od 1975 roku oraz wziąć udział w Ogólnopolskim Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej “Per Artem ad Astra”. Organizowane są tu również Przeglądy Orkiestr Dętych oraz letnie koncerty na placu Siekluckiego. W tym miejscu nawet fani geologii znajdą coś dla siebie. Czeka tu na nich ścieżka edukacyjna z naturalnej wielkości dinozaurami oraz stanowisko dokumentacyjne w nieczynnym już kamieniołomie.

Józefów – Turystyczna perła Lubelszczyzny

Gmina Józefów zachęca turystów do przybycia tu walorami przyrodniczymi oraz atrakcjami turystycznymi. Większą część gminy zajmuje Roztoczański Park Narodowy oraz dwa parki krajobrazowe: Krasnobrodzki i Puszczy Solskiej.

Wieża widokowa w Józefowie
Wieża widokowa w Józefowie

Miłośnicy aktywnego wypoczynku z pewnością znajdą coś dla siebie z czekających tu licznych atrakcji. Rowerzyści do dyspozycji mają 2 trasy, pierwsza w 7 km w samym Józefowie i druga przebiegająca przez gminę o długości 90 km z profesjonalnie wyznaczonymi szlakami. Tu także istnieje możliwość wypożyczenia rowerów. Kolejną z możliwych aktywności są spacery oraz nordic walking wyznaczonymi trasami, które pozwalają dotrzeć do najciekawszych zakątków miasta jak i gminy Józefów. W sumie przygotowanych jest 9 szlaków pieszych, 7 ścieżek poznawczych, 3 trasy nordic walking. Na turystów czeka tu również zalew rekreacyjny z zapleczem gastronomicznym, który daje możliwość uprawiania sportów wodnych (pływanie kajakiem, rowerem wodnym czy kulą sferyczną.

W pobliżu znajduje się “Orlik”, na którym można zagrać w siatkówkę, koszykówkę, piłkę nożną czy tenisa ziemnego. Możliwość ćwiczeń daje znajdująca się obok “Orlika” siłownia zewnętrzna lub siłownia w Miejskim Ośrodku Kultury. Dla fanów sportów ekstremalnych czeka: ścianka wspinaczkowa, park linowy, tor pumptruck oraz zorbing. Lubiących ciszę, spokój i wędkowanie zaprasza zalew wędkarski. Na najmłodszych turystów czeka: kąpiel w zalewie rekreacyjnym pod okiem ratownika, zjeżdżalnia rodzinna, plaża oraz dwa place zabaw. Moc atrakcji nie kończy się na sezonie letnim, gdyż zimą jest to idealne miejsce dla lubiących zarówno narciarstwo biegowe jak i zjazdowe.

Lasy na Roztoczu
Lasy na Roztoczu

Gmina Józefów skrywa wiele cennych i wartych zobaczenia i odwiedzenia miejsc. Należą do nich: Górecko Kościelne z kapliczka na wodzie i modrzewiowym kościołem z 1767 roku, obok którego znajduje się aleja pomnikowych dębów. Dwa rezerwaty: “Czartowe Pole” i “Szum”, które chronią doliny rzek Sopot i Szum gdzie występują wodospady i rośnie wiele gatunków roślin. Oraz osada Florianka, która słynie z hodowli konika polskiego i ścieżki dendrologicznej, na której rośnie 66 gatunkami drzew i krzewów.

Kwitnie tu również życie kulturalne, którego można doświadczyć w Józefowie, organizowane są tu, m.in.: Józefowska Majówka Rowerowa, plener malarsko – rzeźbiarski, rajd pieszy im. J. Jóźwiaka oraz festiwale: Śladami Singera i Kultury Ekologicznej.

Susiec – Kraina lasów, rzek i słońca

Susiec położony jest na terenie wyżynnym, który w większości pokryty jest lasami Puszczy Solskiej. Przepływają tędy aż cztery rzeki: Tanew, Potok Łosiniecki, Jeleń i Sopot. Na zalewie w Majdanie Sopockim stworzono kąpielisko wraz z plażą. Znajduje się tu też molo idealne do słonecznych kąpieli oraz wypożyczalnia sprzętu wodnego. A kiedy kogoś złapie mały głód o nic nie musi się martwić, ponieważ wokół funkcjonują punkty gastronomiczne.

Widok na Roztozcu

Liczba turystów, która przybywa tu każdego roku świadczy popularności tego miejsca. Jednym z czynników z pewnością jest rozbudowana baza turystyczna. Z pewnością odwiedzających przyciągają również liczne atrakcje jak i różne możliwości spędzania wolnego czasu. Na miłośników aktywnego wypoczynku czeka tu 8 pieszych szlaków turystycznych oraz 3 ścieżki przyrodniczo – spacerowe. Dla rowerzystów stworzono 7 oznakowanych szlaków rowerowych (w tym Szlak Polski Wschodniej Green Velo, czy mierzącą 19 km ścieżkę na trasie Tomaszów Lub. – Susiec – Szumy – Paary). Ustawione na trasie znaki informacyjne oraz wydane przewodniki i mapy pt. “Rowerem po Roztoczu” zapewniają sprawne poruszanie się na szlakach. W okresie letnim organizowane są spływy kajakowe po rzece Tanew na trasie Paary – Rebizanty.

Szumy na Tanwi
Szumy na Tanwi

W gminie Susiec znajduje się kamienna wieża widokowa oraz unikalne Muzeum Pożarnictwa w Oseredku. Dodatkowo w Suścu kolejne atrakcje zapewniają dwa baseny i park linowy. Zima w tym miejscu nie oznacza nudy, wręcz przeciwnie organizowane są tu kuligi, a na terenie lasów stworzono tory narciarskie do biegów w stylu klasycznym. Nie brakuje tu również wydarzeń kulturalnych, GOK wraz z gminą organizują wiele imprez, m.in.: Jarmark Susiecki z biegiem nad Tanwią, czy Transgraniczny Festiwal Pieśni na Roztoczu.

Warto również zajrzeć do Rezerwatu “Nad Tanwią” gdzie ukryte są słynne wodospady, jak i do Rezerwatu “Czartowe Pole” z ruinami papierni Zamojskich, czy do kamieniołomów w Nowinach i na Wapielni – najwyższym wzniesieniu Roztocza Środkowego. Gmina Susiec usytuowana jest w samym centrum Roztocza Środkowego, dzięki czemu łatwo stąd dostać się do Zamościa, Zwierzyńca, Horyńca Zdroju czy Lwowa.

Słoneczny Tomaszów Lubelski

Tomaszów Lubelski jest największym miastem Roztocza Środkowego i położony na wysokości 275 m n.p.m. nad rzeką Sołokiją. Założycielem miasta był Tomasz Zamoyski, który postarał się o przyznanie praw miejskich u króla Zygmunta III Wazy. A nastąpiło to 7 października 1621 roku. Jednak położenie Tomaszowa przy jednym z głównych szlaków Rzeczypospolitej miało wpływ na często burzliwe losy miasta, na skutek czego do dziś przetrwało niewiele zabytków. Jednym z nich jest kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, który należy do najcenniejszych drewnianych sakralnych budowli. Wybudowany w 1627 roku przez Tomasza Zamoyskiego.

Modrzewiowy kościół parafialny p.w. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny
Modrzewiowy kościół parafialny p.w. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny

To w tym barokowym kościele znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej Szkaplerznej, oraz ołtarz główny, który pochodzi z pierwszej połowy XVII wieku. Kolejnym zabytkiem jest murowana cerkiew prawosławna pw. Świętego Mikołaja Cudotwórcy, która powstała w 1890 roku i może się pochwalić bogatym wnętrzem jak i zabytkowym ikonostasem. “Czajnia” to kolejny przedstawiciel architektury drewnianej, pochodzi z 1902 roku, pierwotnie była to herbaciarnia, a w okresie międzywojennym stała się domem teatralnym.

Tomaszów to idealne miejsce dla osób kochających sporty zimowe. Znajdują się tu specjalnie przygotowane trasy narciarskie, sztucznie naśnieżane i oświetlone. Warunki idealne szczególnie dla narciarzy biegowych, dowodem na to są sami narciarze, którzy przyjeżdżają tu z całej Polski. Dzięki odpowiednim warunkom i przygotowaniu tras organizowane są tu: Bieg na Igrzyska, czy Mistrzostwa Województwa Lubelskiego. W okresie letnim miejsce to zmienia się w raj dla biegaczy i rowerzystów, dla których tworzone są trasy. Organizowane są tu zawody w skateparku o nazwie “Pokaż Skilsy” oraz rolkarskie, w których swoje umiejętności każdy z uczestników może zaprezentować na asfaltowym torze o długości 500 m.

Pola na Roztoczu

Poza sportami w Tomaszowie organizowane są liczne imprezy kulturalne. W czerwcu odbywa się tu Jarmark Ordynacki, a we wrześniu można wziąć udział w wydarzeniu o nazwie “Ocalić od zapomnienia” – organizowane na pamiątkę Bitew pod Tomaszowem Lubelskim 1939 r., które składa się z imprez sportowo – kulturalno – historycznych.

W Parku Miejskim powstał nowy amfiteatr, ścieżki joggingowe, zewnętrzna siłownia, skatepark i oświetlona fontanna a zimą jest tworzone tu lodowisko. Wszystkie zmiany i unowocześnienia sprawiły, że park jest miejscem, gdzie można odpocząć w bardziej lub mniej aktywny sposób. Z rynku prowadzą trzy interesujące szlaki turystyczne: walk partyzanckich (czarny) do Bodaczowa, wolnościowy (czerwony) do Hrebennego, historyczny (zielony) do Turkowic.

Cieszanów – Festiwalowe miasteczko

Gmina Cieszanów jest bardzo atrakcyjna dla turystów pod względem przyrodniczym jak i kulturalnym. Położona w województwie podkarpackim w dolinie rzeki Brusienki, a jej północna strona łączy się z podkarpacką częścią Roztocza.

Gmina Cieszangów słynie z licznych imprez kulturalnych, podczas których organizatorzy dbają o najmniejsze detale. Do nich można zaliczyć międzynarodowy “Cieszanów Rock Festiwal”, który każdego roku przyciąga tysiące fanów. Doskonała muzyka, atmosfera niedopodrobienia oraz liczne atrakcje pozamuzyczne tworzą razem pełne życia i barwne miasteczko festiwalowe.

Następnym popularnym wydarzeniem jest Festiwal Kultury Pogranicza “Folkowisko” w Gorajcu. Celem festiwalu jest popularyzacja wielokulturowości dawnego pogranicza polsko – ukraińskiego. Podczas niego organizowane są warsztaty, koncerty, prelekcje, gry terenowe, rajdy. “Folkowisko” w 2015 roku zostało odznaczone w Paryżu znakiem jakości EFFE, który otrzymują najlepsze europejskie festiwale.

Okolice Cieszanowa

W samym Cieszanowie również nie brakuje ciekawych wydarzeń. Organizowane były tu, m.in.: musical “Skrzypek na dachu”, operę “Wesele Fiagra”, jak również kabaretony czy występy gwiazd polskiej estrady i przeglądy zespołów folklorystycznych. Warto przyjechać w maju na “Majówkę Pszczelarską” a w wakacje na “Galę Myśliwską”.

Miłośnicy sportu również znajdą tu coś dla siebie. W Cieszanowie czekają: boiska do piłki nożnej, piłki ręcznej i siatkowej, skate park, korty tenisowe. Dla fanów łyżew idealne będzie całoroczne sztuczne lodowisko z wypożyczalnią sprzętu. A dla osób potrzebujących mocnych wrażeń organizowane są gry w paintball. W Dachnowie można skorzystać z kompleksu boisk sportowych “Orlik” oraz stadionu sportowego ze sztuczną nawierzchnią. Każdego roku na trasie Dąbrówka – Chotylub odbywa się bieg uliczny w ramach ogólnopolskiej akcji “Polska biega”. Latem swoich sił można również spróbować na trasie “Cieszanowskiej dychy”.

Na fanów rowerowego szaleństwa czeka sieć ścieżek rowerowych przeprowadzonych przez malownicze miejsca. Ścieżki rowerowe zostały podzielone na cztery szlaki: niebieski (36km), czerwony (20km), żółty (16km) i brązowy (14km). Podczas przejażdżki warto przyjrzeć się mijanym na szlaku zabytkom. Jednym z cenniejszych jest, najstarsza w Europie pochodząca z 1586 roku, drewniana cerkiew znajdująca się w Gorajcu.

W Cieszanowie natomiast zobaczymy greckokatolicką cerkiew pw. św. Jerzego z 1900 roku, w której znajduje się polichromia autorstwa Grzegorza Kuźniewicza. Aktualnie znajduje się w niej Centrum Koncertowo – Wystawiennicze oraz kościół parafialny pw. św. Wojciecha z 1800 roku i częściowo odnowiona synagoga z 1889 roku. Ważnym elementem miasta stał się pomnik ku czci króla Jana III Sobieskiego z 1883 roku. W okolicy Nowego Sioła, Chotylubia, Dachnowa i Rudki znajdują się warte obejrzenia sowieckie schrony bojowe “Linii Mołotow” z 1940 roku, przez które poprowadzono ścieżkę rowerową “Szlakiem fortyfikacji Linii Mołotowa”.

Znajdują się tu również wypożyczalnie kajaków, rowerów wodnych. Dla cyklistów powstało Miejsce Przyjazne Rowerzystom w ramach szlaku Green Velo. Istnieje możliwość noclegu, do dyspozycji odwiedzających jest 11 domków letniskowych z zapleczem kuchennym i sanitarnym. Na terenie kąpieliska funkcjonuje Wioska Kozacka, stworzona przez Cieszanowskie Bractwo Srebrnego Miecza. Członkowie zajmują się kultywowaniem tradycji oręża polskiego z XVII wieku. Organizują zawody łucznicze, pokazy walk i tańca dawnego.

Narol – Muzyczna stolica Roztocza

Urokliwa gmina Narol, która prawie w połowie mieści się w Południoworoztoczańskim Parku Krajobrazowym oraz Parku Krajobrazowym Puszczy Solskiej. Turyści przybywają tu z różnych stron w poszukiwaniu spokojnego miejsca idealnego do odpoczynku, ale także rozrywki.

Miejsce niezwykłe, przyciągające uwagę wyjątkową przyrodą jak i atrakcjami turystycznymi. Z myślą o turystach, wpasowując się w ich upodobania, stworzono bogatą ofertę noclegową, m.in.: hotele, schroniska, ośrodki rekreacyjno – wypoczynkowe, gospodarstwa agroturystyczne. Położenie gminy na obszarach dawnej Galicji i Kongresówki miało wpływ na rosnącą popularność tego miejsca. Zobaczyć tu można przykłady architektury ludowej, pałace, dwory ziemiaństwa, przydrożne kapliczki,drewniane cerkwie, pozostałości kultury żydowskiej jak i bunkry Linii Mołotowa pochodzące z II wojny światowej.

Narol - Bukowy Las

W tym miejscu początek ma jedna z największych rzek na Roztoczu – Tanew. Niedaleko znajduje się też drugi z najwyższych szczytów Roztocza po stronie polskiej – Wielki Dział (390 m n.p.m.). Narolszczyzna skrywa w sobie trzy rezerwaty przyrody. W okolicy wsi Huta Złomy znajduje się “Źródło Tanwi” – jest to rezerwat torfowiskowy, gdzie swój początek ma rzeka Tanew. Wyznaczono tu ścieżkę przyrodniczo – dydaktyczną “Kobyle Jezioro”. Stąd już niedaleko do Wielkiego Działu i bunkrów Linii Mołotowa. Następnym rezerwatem jest położony między Narolem, a Rudą Różaniecką – “Bukowy Las”, gdzie zobaczymy drzewostan z ponad 150-letnimi bukami i jodłami. Trzeci rezerwat nazwano “Minokąt”, który znajduje się w pobliżu Kadłubisk. Znajdziemy tu wspaniałe okazy jodeł oraz położone w pobliżu piękne jeziorka polodowcowe.

Kameralna Muzyczna Stolica Roztocza – tak nazywana jest gmina Narol, a to wszystko zasługą organizowanych tu licznych imprez i festiwali. Do najpopularniejszych należą: Cesarsko – Królewski Jarmark Galicyjski, Festiwal Narol Arte, Narolska Majówka oraz cykl całorocznych koncertów Narolskie Spotkania. Funkcjonują tu również rodzime zespoły taneczne i wokalne, chór a także teatr. Idealne miejsce dla osób poszukujących regionalnych smaków. Można tu zasmakować dań z dziczyzny i ryb, a przy okazji spróbować tradycyjnych nalewek. Dodatkowo Narol jest miejscem produkcji wędlin cieszących się popularnością w całym regionie, a wszystko zasługą niezmiennych przez wiele lat procedur produkcyjnych. Dlatego warto przyjechać tu w maju na Konkurs Smaków Regionalnych i Nalewek oraz w lipcu na Jarmark Galicyjskiego – Smaki Roztocza.

Narol - Pałac Łosiów

Sam Narol nazwano – Kulturalną Perełką Podkarpacia, a to dzięki licznym koncertom, które się tu odbyły. Na scenie Centrum Koncertowo – Wystawienniczego, narolskim rynku, kościele czy na terenie zespołu pałacowo – parkowego wystąpili, m.in.: Bracia, Raz Dwa Trzy, Pectus, Gaba Kulka, Leszek Możdżer, Anna Maria Jopek, Stanisław Soyka, VOO VOO, Andrzej Kulka i inni.
Osoby preferujące aktywny odpoczynek z pewnością ucieszy fakt, że powstało tu łącznie aż 120 km ścieżek rowerowych. Wytyczone z inicjatywy Miasta i Gminy Narol. Sześć z nich umożliwia jazdę w obu kierunkach, drogami o niewielkim natężeniu ruchu, umożliwiając jednoczesne podziwianie pięknych parków przyrody. W Narolu zaczynają się i kończą wszystkie poza jedną z nich. Trasa pomarańczowa (30 km), trasa zielona (26 km), trasa niebieska (20 km), trasa czerwona (18 km), trasa fioletowa (18 km) i trasa żółta (15 km). Przez teren gminy przebiega również fragment Wschodniego Szlaku Rowerowego GREEN VELO.

Miejsce docenione przez wielu turystów, otoczone pięknymi krajobrazami, interesującą architekturą, tętniące życiem, a zarazem idealne na odpoczynek od miejskiego szumu, dlatego właśnie warto odwiedzić gminę Narol.

Bełżec – Miejsce, które łączy Roztocze

Gmina Bełżec łączy ze sobą krańce Roztocza Środkowego i Wschodniego. Choć jest najmniejszą gminą na Lubelszyźnie to swoim położeniem, licznymi zabytkami i bogactwem przyrody stała się ważnym punktem na mapach turystycznych Roztocza.

O przeszłości tego miejsca przypominają liczne cenne zabytki zarówno świeckie jak i sakralne. Warto tu również zwrócić uwagę na pozostałości związane z dawnym położeniem przygranicznym i bogate dziedzictwo kolejowe. Znajduje się tu, przypominający o czasach II wojny światowej, Muzeum Miejsce Pamięci – pomnik wybudowany na miejscu dawnego obozu śmierci Żydów, oraz Pomnik upamiętniający Romskie Ofiary Obozu Pracy w Bełżcu.

Obóz w Bełżcu

Lasy stanowią tu jedną trzecią gminy, a jej przyrodniczym symbolem stał się Jałowiec Pospolity. Dwuwiekowy pomnik przyrody, mierzący 7,5 m wysokości, oraz gronostaj zamieszkujący “Gronostajową Dolinę” rzeki Kryniczki.

Turystów odwiedzających to miejsce zachwyca piękna panorama Roztocza Wschodniego, która zachęca do pieszych i rowerowych podróży. Dlatego warto wyruszyć i odkryć 333 kilometrowy Turystyczny Szlak Transgraniczny Bełżec – Bełz – Bełżec, który prowadzi do 33 miejscowości po obu stronach granicy. A możliwe jest to dzięki współpracy partnerskiej Gminy Bełżec i ukraińskiego miasta Bełz. Podczas wyprawy po okolicy nie można zapomnieć, aby odwiedzić i zobaczyć Kościół Matki Bożej Królowej Polski w Bełżcu (znajdują się tu relikwie Krzyża Świętego oraz relikwie Św. Jana Pawła II) oraz pochodzącą z 1756 roku drewnianą cerkiew grecko – katolicką pw. Św. Bazylego.

Warto również zadać sobie odrobinę trudu aby odnaleźć Bunkier Linii Mołotowa, znajdujący się niedaleko Szalenik – Kolonia oraz dowiedzieć się dlaczego stacja kolejowa w Bełżcu jest tak znacząca na kolejowej mapie Polski. Urokliwa miejscowość Żyłka ma do zaoferowania piękne otaczające ją krajobrazy, wraz z zalewem “Młyński” i rzadkimi gatunkami roślin. A osobom cierpliwym i wytrwałym przypominamy o możliwości spotkania się z małym mieszkańcem – gronostajem.

Mapa Roztocza

Roztocze - Mapa
Mapa Roztocza, kliknij aby powiększyć