Zwierzyniec – atrakcje turystyczne

Zwierzyniec Kościół na wodzie

Jeżeli zastanawiasz się nad wyborem miejsca, w którym warto zorganizować ciekawą wycieczkę, a jesteś pewny, że tereny Roztocza będą Ci bliskie, to bez zastanowienia warto postawić na gminę Zwierzyniec. Jest to świetny ośrodek turystyczny słynący w całej, południowo-wschodniej części województwa lubelskiego. Ta średniej wielkości gmina, z 3,5-tysięcznym miastem jest miejscem niezwykłym oraz godnym polecenia.

Co warto zobaczyć w Zwierzyńcu?

Zwierzyniec to miejsce słynące z rekordowej ilości pomników, tablic oraz figur religijno-historycznych. Jedynie w mieście znajduje się ich aż 68, jest to rekord ogólnokrajowy i jak na chwilę obecną bardzo trudny do przebicia, dlatego też na pewno każdy znajdzie dla siebie coś ciekawego. Niewątpliwym atutem jest przepiękna, niezmieniona przez człowieka przyroda – przylegająca do terenów gminy Puszcza Solska oraz Lasy roztoczańskie gwarantują unikalny mikroklimat w całej okolicy.

Kaplica na wodzie

Największą dumą mieszkańców gminy jest wspaniały Kościół „na wyspie” pod wezwaniem św. Jana Nepomucyna. Ta wspaniała budowla sakralna, powstała w okresie późnego baroku, cechuje wieloma pięknymi rysami. Całość fasady została utrzymana w stylu estetyki wczesnobarokowej, natomiast jej wnętrze zdobią wspaniałe malowidła malarza związanego z dworem królewskim Augusta III Sasa – Łukasza Smuglewicza. Warto pamiętać, że w bocznej kaplicy znajdują się podarowane rzez papieża Benedykta XVI relikwie świętego Klemensa. Nie tylko sam wygląd oraz historia kościoła jest warta zainteresowania lecz również jego lokalizacja. Został on wybudowany na jednej z czterech wysp znajdujących się na wiekowym stawie – jak głosi historia, został on wykopany przez jeńców tatarskich. Kościół w Zwierzyńcu jest jednym z najpiękniejszych w całej Polce. Warto go podziwiać w różnych porach roku, gdyż otaczająca go przyroda tworzy wspaniały malowniczy efekt. Bardzo ciekawie prezentuje się również nocą – dzięki doskonałemu oświetleniu powstaje niesamowita i magiczna gra świateł i barw tworząca piękne iluzje.

Kaplica na wodzie w Zwierzyńcu
Kaplica na wodzie w Zwierzyńcu, fot. Szymon Bakota

Budynki byłego Zarządu Ordynacji Zamojskiej

Na przełomie XVIII i XIX wieku w centrum starszej części Zwierzyńca powstał kompleks pięciu budynków, w których funkcjonował Zarząd Dóbr Ordynacji Zamojskiej. Całość zabudowań jest utrzymana w stylu klasycystycznym z charakterystycznym podwójnym portykiem opierającym się na czterech kolumnach. Mimo, że zewnętrzna architektura wygląda niezwykle okazale i przywodzi na myśl dawne pałace, to najwspanialsze zabytki znajdują się wewnątrz. Najcenniejszym skarbem jest malowidło pochodzące z 1903 roku, które przedstawia mapę posiadłości ordynackich. Ciekawostką jest, że w trakcie kilkudziesięciu lat budynki pełniły różne funkcje, niektóre były nawet zaadaptowane na plebanię. Zagospodarowanie całości terenu może być zastanawiające dla zwiedzających – podczas spacerów można zauważyć pewną nieregularność, jakby puste miejsce – jest to ślad po istniejącym dawniej drewniany pałacyk, który najprawdopodobniej spłoną w latach 30. XIX wieku. Obecnie, cały kompleks został przystosowany i przekazany na potrzeby miejscowej szkoły średniej.

Zespół Zarządu Ordynacji Zamoyskich
Zespół Zarządu Ordynacji Zamoyskich, fot. Elzbieta Gierzynska‎

Zwierzyńczyk

Zwierzyńczyk jest ciekawym miejscem ulokowanym w niedalekiej odległości od kompleksu Ordynacji Zamojskiej. Jest to bardzo interesujące miejsce, ponieważ kilkanaście dekad temu pełniło ono funkcję zwierzyńca, w którym mieszkańcy gminy mogli podziwiać dzikie oraz na wpół oswojone zwierzęta. Istotnym elementem kompozycyjnym, który do dnia dzisiejszego jest niezwykle okazały, jest zorganizowany układ wodny. Podobno, po „długim kanale” miała niegdyś pływać gondolą Maria Kazimiera Zamoyska, znana później jako Marysieńka Sobieska.

Zwierzynczyk
Zwierzyńczyk, fot. Małgorzata Wszoła‎

Dawny pałac Plenipotenta

W końcowych latach XIX wieku powstała okazała rezydencja zaprojektowana przez Ignacego Szymańskiego – jej kształt oraz stylistyka została utrzymana w duchu niemieckiego budownictwa. Budynek pełnił na przestrzeni lat różne funkcje, natomiast od 1991 roku mieści się tu dyrekcja Roztoczańskiego Parku Narodowego. Pałacyk znajduje się na niewielkim wzniesieniu, a u jego podnóża został postawiony okazały Krzyż Niepodległości, który upamiętnia wyzwolenie i odrodzenie Polski po czasach zaborów.

Pałac Plenipotenta w Zwierzyńcu
Pałac Plenipotenta w Zwierzyńcu

Dawna oberża

W końcowych latach XIX wieku została wybudowana drewniana oberża na skrzyżowaniu dróg do Biłgoraja i Zamościa. W okresie Powstania Styczniowego funkcjonował tam niewielki szpital dla walczących. Losy tej budowli są bardzo różne – funkcjonował tu bank, Stowarzyszenie Spożywców oraz kinoteatr „Oaza” w który można było zobaczyć Adolfa Dymszę. Jest to wspaniały obiekt w którym znajdują się pokoje gościnne oraz restauracja.

Stary browar w Zwierzyńcu

Znajdujący się tu browar należy do jednych z najstarszych w naszym kraju – nad wejściem znajduje się data 1806 rok. Mimo, że już w czasach wcześniejszych znano Zwierzyniec z produkcji piwa, była to raczej produkcja lokalna, dopiero na początku XIX wieku rozpoczęła ona funkcjonowanie na skalę przemysłową. Ponad dwustuletnia tradycja warzenia tego trunku słynie w całej Polsce, prawdziwa, staropolska receptura do dzisiaj zachwyca swoim smakiem.

Zwierzyniec - stary browar
Stary browar w Zwierzyńcu

Zwierzyniecki Tartak

Jednym z najstarszych zabytków w Zwierzyńcu jest okazały tartak – jego historia sięga prawie początków istnienia miejscowości, czyli aż do XVI wieku. Funkcjonował on jeszcze do niedawna, obecnie jednak produkcja została wstrzymana. Tartak opierał się na naturalnej energii wytwarzanej przez rzekę Wieprz. W 1916 roku została również dobudowana niewielka elektrownia wodna.

Cmentarz żydowski w Zwierzyńcu

Tuż przed wybuchem II Wojny Światowej, na terenie gminy Zwierzyniec powstała niewielka społeczność żydowska. Zamieszkiwali oni tereny obecnych ulic: Partyzantów, 1 Maja oraz Skwerkowej. Niedługo po rozpoczęciu działań wojennych, z rozkazu Hitlera, cała społeczność została zgładzona – obecnie zachowało się jedynie kilkanaście macew, jednakże są one wspaniałą pamiątką historyczną.

Cmentarz żydowski w Zwierzyńcu
Cmentarz żydowski w Zwierzyńcu, fot Joanna Laskowska

Bukowa Góra

W 1934 roku, w wyniku starań Ordynacji Zamojskiej, powstał rezerwat, który w 1974 roku stał się parkiem narodowym. Jest to najstarszy obszar ścisłej ochrony w Polsce. Można tu podziwiać naprawdę bardzo zróżnicowany drzewostan z dominacją sosny oraz buka. Każdy zwiedzający może na początku wędrówki podziwiać okazały głaz z wyrytymi słowami Jana Pawła II. Wycieczka po lesie to nie tylko podziwianie wspaniałej przyrody lecz również ciekawa lekcja historii – można bowiem podziwiać pomnik leśników, którzy polegli w czasie okupacji hitlerowskiej

Stawy Echo w Zwierzyńcu

Jest to jedno z najpiękniejszych miejsc w całej okolicy. Stawy powstałe w latach 20. I 30. ubiegłego wieku miły być miejscem służącym jedynie hodowli ryb. Nikt nie spodziewał się, że wraz z widokiem wspaniałej przyrody staną się one niezwykle urokliwym miejscem. Nawet ordynat z rodziną postanowił zarezerwować północny brzeg aby utworzyć tam prywatne kąpielisko. Obecnie można tu rozłożyć koc i podziwiać piękno przyrody podczas rodzinnego pikniku. Stawy Echo są obecnie włączone w obręb Roztoczańskiego Parku Narodowego.

Stawy Echo w Zwierzyńcu
Stawy Echo w Zwierzyńcu, fot. Małgorzata Wszoła‎

Zalew na Rudce

Jeżeli jesteś miłośnikiem wypoczynku nad wodą, to z całą pewnością powinieneś się wybrać nad zalew na Rudce. Jest to śliczne miejsce gdzie można zorganizować spływ kajakiem, wypożyczyć rowerek wodny, rozpalić ognisko, jak również spróbować czegoś smacznego w punktach z małą gastronomią. Zalew na Rudce jest idealnym uzupełnieniem pięknych stawów Echo.

Zwierzyniec - Zalew na Rudce
Zalew na Rudce, fot. Małgorzata Wszoła‎

Gmina Zwierzyniec

W malowniczych wsiach na terenie całej gminy znajdują się kolejne zabytki. Między innymi, w Topólczy znajduje się niezwykle ciekawy kościółek powstały na początku XX wieku, który pierwotnie był cerkwią, natomiast w małej miejscowości Sochy możemy otrzymać prawdziwą lekcję historii. Sochy to symbol męczeństwa Ziemi Zamojskiej – 1 czerwca 1943 roku cała wieś została zniszczona, a ludność bestialsko zamordowana. W niedalekiej odległości znajduje się Żurawnica – bardzo ciekawe miejsce, ponieważ można tam podziwiać prawdziwe, zachowane w świetnym stanie chałupy z początku ubiegłego wieku. Każdy, kto lubi podziwiać piękne widoki powinien wybrać się na punkt widokowy „Żurawnicka Góra” znajdujący się na szlaku rowerowym Czarna Perła. Można podziwiać bardzo różnorodne ukształtowanie terenu, dzięki temu, że obszar Roztocza Zachodniego tworzy głównie podłoże lessowe, spotykamy tu bardzo liczne wąwozy lessowe. Szczególnie okazałe są one w okolicach Zwierzyńca. W „Turzynieckich Dołach” stacjonowały kiedyś partyzanckie oddziały Armii Krajowej dowodzone przez Tadeusza Kuncewicza.

Gmina Zwierzyniec
Widok z Bukowej Góry na miejscowość Sochy

Cała Gmina Zwierzyniec jest wspaniałym i bardzo istotnym miejscem na turystycznej mapie Polski. Bardzo dobra organizacja różnorodnych hoteli i gospodarstw agroturystycznych, restauracji i knajpek zachęca do wypoczynku. Funkcjonuje tu Zwierzyniecki Ośrodek Kultury i Rekreacji oraz Ośrodek Edukacyjno–Muzealny Roztoczańskiego Parku Narodowego. Miasto Zwierzyniec znajduje się na trasie Wschodniego Szlaku Rowerowego, bardzo przyjemna jest również wycieczka rowerowa Centralnym Szlakiem Rowerowym Roztocza. Dla osób, które wolą piesze wycieczki zostało przygotowane naprawdę wiele szlaków – Krawędziowy, Łącznikowy, im. Aleksandry Wachnieckiej, Roztoczański oraz inne. Na pewno każdy znajdzie tutaj coś co go zauroczy i zaciekawi, jest to obowiązkowy punkt na mapie dla wszystkich, który uwielbiają turystykę i aktywny tryb życia.