Poleski Park Narodowy

Poleski Park Narodowy

Poleski Park Narodowy to jedno z najbardziej spokojnych i urokliwych miejsc leżących w dorzeczach Wieprza i Bugu. Jeżeli chcesz spędzić czas w pięknym, pełnym odprężającej zieleni i ciekawym miejscu, to z całą pewnością musisz zobaczyć co kryje to miejsce. Sprawdź dlaczego!

Piękno Poleskiego Parku Narodowego

Dawniej tereny PPN były nazywane Pojezierzem Łęczyńsko-Włodawskim. Dziś odwiedzane przez turystów, którzy wysoce cenią sobie piękno natury, wolność i dzikość. Subtelny urok tej krainy zachęca również niecodzienny układ przyrodniczy: zastygłe jeziora, przybrzeżne szuwary, i bezludne obszary torfowisk.

Na Polesiu łatwo można spotkać bociany i żurawie. To właśnie dzikie ptactwo najbardziej charakteryzuje to miejsce. Uroku dodają opuszczone chałupy pokrytą strzechą, nieczynne już stare wiatraki oraz niezliczona ilość stogów siana. Warto również wspomnieć o ludziach tego miejsca. Miejscowi głównie zajmują się rolnictwem i to właśnie oni tworzą cały ten sielski nastrój. Ich przeogromna gościnność, dobroć i życzliwość równa się z ciężką pracą, która rzadko jest odwzajemniona, ze względu na mało urodzajne ziemie.

czym wyróżnia się Poleski Park Narodowy?

Czym wyróżnia się ta spokojna kraina jezior? Najwięcej tutaj możemy znaleźć obszarów w postaci torfów, namułów torfowych i murszy. Tworzą one niziny torfowe, które są urozmaicone jeziorami, torfiankami (zbiory, które po eksploatacji torfu zostały wypełnione wodą). To co charakteryzuję ten teren to wzniesienia kredowe oraz wydmy. Jednak największym skarbem tego przecudownego miejsca jest przyroda ożywiona. Tutaj znajdziemy mnóstwo gatunków ptaków oraz rzadko spotykanych w Polsce roślin.

Poleski Park Narodowy - bagna
Poleski Park Narodowy – bagna

To właśnie poleskie środowisko powoduje, że przetrwały nawet rośliny polodowcowe. Możemy tu spotkać gatunki zwierząt, które są zagrożone wyginięciem. Dlatego obszar Pojezierza jest bardzo ceniony przez przyrodników i osób zajmujący się ochroną środowiska. Z myślą o tym przepięknym i bogato gatunkowo terenie powstał Poleski Park Narodowy, jako najwyższa forma ochrony.

Ścieżki przyrodnicze w Poleskim Parku Narodowym

Dla każdego, kto chce zwiedzić Park, zostały przygotowane specjalne ścieżki przyrodnicze, które można pokonywać zarówno pieszo jak i rowerowo. Trasy są bardzo ciekawe i różnorodne, mają od 2 km do 21 km i pokazują najciekawsze miejsca, takie jak: Muzeum w Starym Załuczu, czy wieże obserwacyjne, których jest aż osiem. Poleski Park Narodowy oferuje różnorodne pakiety turystyczne, wypożyczalnię rowerów czy miejsca na ognisko. Naprawdę warto zaplanować tam wycieczkę.

Poleski Park Narodowy - droga na kładce
Poleski Park Narodowy – droga na kładce
    Ścieżki przyrodnicze w Poleskim Parku Narodowym:

  • Dąb Dominik – zaczyna się we wsi Łomnica. (Długość ścieżki: 2,5-3,5 km, czas przejścia: 2-3h)
  • Spławy – prowadzi od Ośrodka Dydaktyczno-Muzealnego PPN w Starym Załuczu. (Długość ścieżki: 7,5 km, czas przejścia 3,5-5h)
  • Obóz powstańczy – ścieżka rozpoczyna się w miejscowości Lipniak. Jest to ścieżka przyrodniczo-historyczna. (Długość ścieżki: 4 km , czas przejścia 2,5-3h)
  • Perehod – ścieżka o charakterze ornitologicznym prowadząca wokół stawów rybnych. Ścieżka rozpoczyna się w miejscowości Pieszowola. (Długość ścieżki: 5km, czas przejścia 3-4h)
  • Mietiułka – ścieżka rowerowa, która rozpoczyna się we wsi Łowiszów. (Długość trasy: 21 km, czas przejazdu trasy 4-5h)

Geologiczna geneza terenu

Wszyscy wiemy że Polesie to piękny teren licznych jezior. Powstały z wyniku efektu działalności skandynawskiego lądolodu, ale również wcześniejszego zlodowacenia zwanego środkowopolskim. Świadczą o tym grube utwory polodowcowe w postaci żwirów i piasków oraz glacjalne formy urzeźbienia terenu, zwane oazami i kemami. Przypuszcza się, że większość jezior powstała podczas wytopienia się olbrzymich brył „martwego” lodu. Być może Pojezierze było jednym wielkim jeziorem, którego wody częściowo spłynęły, tworząc mineralne „wyspy”, obrośnięte później roślinnością torfotwórczą.

Historia Poleskiego Parku Narodowego

Historia tego miejsca jest niespokojna i dramatyczna. Pogranicza często ścierały się z niechcianym wpływem politycznym, kulturowym i religijnym odmiennych grup narodowościowych Litwy, Rosji, Niemiec i Polski. Do dzisiaj skutki nadzoru różnych państw możemy zauważyć w postaci budowli sakralnej i cmentarzy. Trudno zapomnieć o krzywdzie jakie doznały te ziemie pod czas Powstania Styczniowego i II wojny światowej. Przypominają nam o tym liczne zbiorowe mogiły oraz upamiętniające tablice z tragicznych wydarzeń. Po wojnie narosła w ludziach nadzieja na lepszą przyszłość regionu. Postawiono na rolnictwo i rozwój ekonomiczny.

Utworzono mnóstwo gospodarstw państwowych i farm związanych z hodowlą zwierząt. Jednak mieszkańcom nie dało to dużych efektów. Stratni o zasoby przyrodnicze, przestali wiązać przyszłość z rolnictwem. Wielką nadzieje na rozwój dał im w latach siedemdziesiątych Lubelskie Zagłębie Węgla. Jednak wydobycie węgla okazało się bardzo ciężką pracą w trudnych warunkach, które przynosiły straty również w przyrodzie. Nie wiele korzyści przyniosła mieszkańcom również turystyka. Przyczyną tego były wysokie opłaty dla dużych ośrodków miejskich oraz kultura przyjezdnych, którzy nie potrafili zachować się i zadbać o naturę.

PPN - Ścieżka Dąb Dominik
PPN – Ścieżka Dąb Dominik

Historia Parku jest bardzo złożona, ponieważ nie tak łatwo udało się go utworzyć. Botanicy, znający wartość Polesia od dawna zgłaszali projekty Parku. Pierwszy został zgłoszony przez prof. Władysława Szafera w 1933 roku, a następny przez prof. Dominika Fijałkowskiego w 1959 roku. Ten ostatni projekt, nazywany Wytyckim Parkiem Narodowym miał obejmować obszar 3000 ha pomiędzy miejscowościami Wytyczno, a Jamniki. Jednak ostatecznie Jezioro Wytyckie zmieniono na zbiornik retencyjny. Co spowodowało kolejne olbrzymie straty w zasoby przyrodnicze. Dlatego postanowiono ratować choć kilka obiektów wodno-torfowiskowych. Udało się utworzyć w rejonie projektowanego parku cztery rezerwaty przyrody. W ten sposób w 1966 roku powstał rezerwat „Durne Bagno” o powierzchni 213,10 ha, w 1972 roku „Jezioro Moszne” o powierzchni 205,12 ha, w 1978 roku „Jezioro Długie” o powierzchni 694,93 ha i w 1982 roku „Torfowisko Orłowskie” o powierzchni 671,73 ha.

Powstanie tych rezerwatów zainicjowało w utworzenie Parku Narodowego. Momentem przełomowym był rok 1983. Wprowadzono w życie Ekologiczny System Obszarów Chronionych, który składał się z czterech parków krajobrazowych, w tym również z Poleskiego. Dopiero w 1990 roku po trzydziestu latach starań powstał Poleski Park Narodowy, który obejmował powierzchnię 4813,35 ha i jako jedyny w owych czasach był Parkiem wodno-torfowiskowym. W 1994 roku Park powiększono do powierzchni 9647,73 ha. Utworzona została również tak zwana strefa ochrona, która do dziś obejmuję powierzchnie 14041,96 ha.

Kładka w Poleskim Parku Narodowym
Kładka w Poleskim Parku Narodowym

Podsumowanie

Poleski Park Narodowy to jeden z wyjątkowych Polskich Parków. Bardzo nietypowy, ponieważ to tu ochrania się ekosystemy wodno-torfowiskowe, które są wzbogacone południowo-wschodnimi gatunkami roślin i zwierząt. To również instytucja, która prezentuje innym walory tego miejsca po przez edukację. Szczególnie ważna jest nauka z młodzieżą i nauczycielami z pobliskich szkół. Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny w Załuczu Starym oraz Ośrodek Dydaktyczno-Administracyjny w Urszulinie pełnią ważną funkcję edukacyjną. W tym pierwszym eksponowane są zbiory przyrodnicze, etnograficzne oraz historyczne związane z rejonem.

W drugim ośrodku zostało utworzono kilka tablic informacyjnych oraz ścieżki przyrodnicze, które posiadają przewodnik dydaktyczny. Poleski Park coraz częściej odwiedzany jest przez turystów z całej Polski. Dlatego z myślą o nich powstało wiele szlaków, punktów informacyjnych, schronisk i wież widokowych. Nazywany „krainą jezior, moczarów i bagien” jest coraz częściej spotykanym miejscem na mapie każdego podróżnika. To uroczy zakątek kształtowany przez naturę, wzbogacony przyrodniczo jak i o zabytki kultury, dlatego warto go chronić i o niego dbać.